การอาบน้ำทำความสะอาดทารก ขณะที่อยู่โรงพยาบาลหลังคลอดแล้วคุณแม่คงได้มีโอกาสฝึกอาบน้ำให้ทารกน้อยอยู่บ้าง แต่ถึงอย่างไรในเวลานั้นยังมีคุณพยาบาลหรือเจ้าหน้าที่ของทางโรงพยาบาลช่วยประคับประคอง แต่เมื่อกลับมาถึงบ้านแล้วชีวิตคุณแม่มือใหม่เริ่มต้นขึ้นแล้ว และที่สำคัญบางคนอาจไม่มีผู้ช่วย ยิ่งเวลาพาเจ้าหนูตัวน้อยอาบน้ำ ช่างเป็นเรื่องชวนกังวลใจสำหรับพ่อแม่มือใหม่จริง ๆ ใช่ไหมคะ เพราะกลัวว่าจะทำลูกตัวน้อยหลุดมือนี่สิสำคัญ มาดูกันค่ะว่า เราจะดูแลทำความสะอาด อาบน้ำให้ทารกหลังกลับจากโรงพยาบาลอย่างถูกวิธีต้องทำอย่างไร
เริ่มจากเตรียมอุปกรณ์สำหรับอาบน้ำก่อนเลยค่ะ
1.ผ้ายางรองตัว 1 ผืน
2.ฟองน้ำ หรือผ้าขนหนูผืนเล็กเนื้อนุ่ม และสำลีปั้นก้อนจำนวนหลาย ๆ ก้อนหน่อยนะคะ เพราะต้องใช้เช็ดหลายที่ค่ะ
3.กาละมังใส่น้ำอุ่น
4.สบู่หรือครีมอาบน้ำ ควรเป็นชนิดสำหรับทารกโดยเฉพาะนะคะ เพราะจะมีส่วนผสมและกลิ่นที่ไม่รุนแรงจนเกินไปปลอดภัยสำหรับทารกน้อย
5.แชมพูสระผม เลือกใช้แชมพูเด็ก หรือครีมอาบน้ำบางยี่ห้อที่สามารถใช้เป็นยาสระผมได้ในขวดเดียวจะสะดวกในการใช้งานค่ะ ที่สำคัญแชมพูสำหรับเด็กจะไม่ระคายเคือง แต่ถึงอย่างไรก็ต้องระมัดระวังอย่าให้เข้าตา เพราะจะทำให้ทารกตกใจกลัวพาลไม่ยอมอาบน้ำไปเลยนะคะ
6.คอตตอนบัดหรือก้านสำลี สำหรับเช็ดทำความสะอาดบริเวณรอบ ๆ ใบหู จมูก ซอกเล็กซอกน้อยต่าง ๆ ควรเลือกใช้ของเด็กโดยเฉพาะ
7.เบเบี้ออยส์หรือวาสลีน สำหรับทาผิวที่แห้งมาก ซึ่งเกิดจากการอาบน้ำอุ่น หรือนอนในห้องแอร์
8.ผ้าเช็ดตัวเนื้อนุ่ม ซับน้ำอย่างดี และผ้าอ้อม
การอาบน้ำให้ทารก หลังกลับจากโรงพยาบาลมาอยู่ที่บ้านในช่วงแรก สำหรับคุณแม่มือใหม่
1.จัดเตรียมอุปกรณ์ต่าง ๆ ให้พร้อมก่อนอาบน้ำ อ่างอาบน้ำ น้ำอุ่นที่มีอุณหภูมิพอเหมาะ ใช้ข้อศอกแตะเพื่อทดสอบว่าอุ่นพอดี สบู่ ครีมอาบน้ำ ยาสระผม ฟองน้ำ ผ้าขนหนูผืนเล็ก ๆ ผ้าเช็ดตัว
2.ถึงเวลาอาบน้ำแล้ว เริ่มจาก
- ถอดเสื้อผ้าลูกน้อยออกให้หมด ใช้ผ้าเช็ดตัวหรือผ้าอ้อมห่อตัวลูกน้อยไว้ก่อน
- อุ้มลูกน้อยไว้บนตัก หรืออุ้มลูกด้วยแขนข้างที่ถนัด
- ใช้สำลีจุ่มน้ำในอ่าง เช็ดหน้าลูก เมื่อจะใช้เช็ดบริเวณอื่นต้องเปลี่ยนสำลีก้อนใหม่ทุกครั้งนะคะ เพื่อป้องกันการติดเชื้อ
- เทแชมพูเล็กน้อยลงบนฝ่ามือของแม่ แล้วขยี้เบา ๆ ที่ศีรษะของลูกน้อยจนเกิดฟอง ล้างออกโดยใช้ฟองน้ำชุบน้ำบีบไล่ฟองออกจนสะอาดดี ใช้ผ้าเช็ดตัวเช็ดผมให้แห้ง
- ถอดผ้าอ้อมออก ใช้สบู่และสำลีค่อย ๆ เช็ดทำความสะอาดก้นของลูกน้อยอย่างเบามือ จากบนลงล่าง จากนั้นใช้สบู่ถูบริเวณหน้าอก แขน ขา และพลิกตัวลูกอย่างระมัดระวังเพื่อถูสบู่ด้านหลัง
- ขั้นตอนสำคัญอุ้มลูกลงแช่ในอ่างน้ำ โดยใช้มือซ้ายของคุณแม่จับแขนข้างซ้ายของลูก และใช้ท่อนแขนด้านหน้ารองรับศีรษะของลูกไว้ มือขวาของคุณแม่รวบขาทั้งสองข้างของลูก โดยใช้นิ้วชี้ของแม่สอดคั่นไว้ระหว่างข้อเท้าของลูกเพื่อกันไม่ให้หลุดมือ ค่อย ๆ หย่อนตัวลูกลงในอ่างน้ำ พร้อมกับชวนลูกคุยมองหน้าลูก เค้าจะได้ไม่ตกใจ อย่าเพิ่งปล่อยมือขวาออกจากขาลูกจนกว่าจะชินกับน้ำในอ่าง
- ในขณะอยู่ในอ่าง มือซ้ายของคุณแม่ยังคงจับลูกไว้ใช้มือขวาจับฟองน้ำชุบน้ำล้างสบู่ทางด้านหน้าออก ต่อจากนั้นล้างสบู่ด้านหลังบ้าง โดยให้คุณแม่เปลี่ยนใช้มือขวาจับต้นแขนซ้ายของลูก ตัวลูกจะเอนมาพิงท่อนแขนและมือข้างขวาของคุณแม่
- ใช้มือข้างซ้ายจับฟองน้ำชุบน้ำล้างสบู่ออก อย่าปล่อยให้ลูกแช่น้ำนานเกินไปนะคะ เมื่อล้างสบู่ออกแล้ว ให้อุ้มลูกขึ้นทันที แต่ต้องระมัดระวังให้มาก เพราะตัวลูกกำลังเปียกระวังการพลัดตกหลุดมือ
- เมื่ออุ้มลูกขึ้นจากน้ำแล้ว ให้ใช้ผ้าเช็ดตัวห่อและเช็ดตัวให้แห้ง โดยเช็ดส่วนหน้าและหลัง เช็ดบริเวณซอกหูหรือรอบนอกหูด้วยคอตตอนบัด ห้ามเช็ดในหูของลูกเพราะจะทำให้ขี้หูอุดตันได้
การอาบน้ำให้ทารกน้อยในช่วงแรก ๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในวันแรกหลังจากกลับมาจากโรงพยาบาล อาจจะเป็นเรื่องยากและทุลักทุเลพอสมควร แต่อย่างไรก็ตามต้องคำนึงถึงความปลอดภัยเป็นอันดับแรก และพ่อแม่เองต้องมีความมั่นใจด้วยการตระเตรียมข้าวของเครื่องใช้สำหรับอาบน้ำลูกน้อยให้พร้อมและอยู่ใกล้มือหยิบจับสะดวก ค่อย ๆ ฝึก ค่อยๆ เรียนรู้กันไปค่ะ ไม่นานคุณพ่อคุณแม่จะก็จะเปลี่ยนจากมือสมัครเล่นเป็นมืออาชีพที่ทำทุกอย่างให้ลูกได้อย่างง่ายดายในเวลาไม่นาน
เรื่องอื่นๆ ที่เราแนะนำสำหรับคุณ