ปอดหนึ่งในอวัยวะสำคัญที่ทำหน้าที่เกี่ยวกับการแลกเปลี่ยนก๊าซออกซิเจนและก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ หรือ จะเอ่ยให้เข้าใจง่าย ๆ ก็คือ ปอดทำหน้าที่ในการสร้างอากาศที่บริสุทธิ์ให้กับร่างกายของเรา เมื่อร่างกายมีอากาศที่บริสุทธิ์หรือมีก๊าซออกซิเจนที่เพียงพอก็จะช่วยให้ร่างกายสามารถใช้พลังงานได้อย่างเต็มที่ แต่ปอดเองก็มีสภาวะที่เกิดความผิดปกติที่เรียกว่า “ภาวะปอดแฟบ” ได้
ภาวะปอดแฟบ มีสาเหตุมาจากอะไร
ภาวะปอดแฟบ หรือ Atelectasis จัดเป็นหนึ่งในสภาวะที่ปอดไม่สามารถทำหน้าที่แลกเปลี่ยนก๊าซออกซิเจนและก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ได้อย่างเต็มที่ เพราะ ปอดขยายตัวได้ไม่เต็มที่ ซึ่งมีความเกี่ยวเนื่องสัมพันธ์กับการขยายตัวของถุงลมในปอด จนเกิดเป็นลักษณะของปอดที่แฟบขึ้น โดยปอดแฟบ เกิดจาก
- มีสิ่งแปลกปลอมในทางเดินหายใจ ส่วนนี้ทำให้ก๊าซออกซิเจนไม่สามารถไหลผ่านเข้าไปในปอดได้อย่างเต็มที่จนทำให้เกิดภาวะปอดแฟบขึ้น
- การใส่ท่อช่วยหายใจ แม้ว่าอุปกรณ์ทางการแพทย์ชนิดนี้จะเป็นอุปกรณ์ที่ช่วยดูแลให้ตัวคุณเองสามารถดำเนินชีวิตได้ตามปกติ แต่ในบางครั้งแล้วการใส่ท่อช่วยหายใจก็เป็นสาเหตุหนึ่งของภาวะปอดแฟบได้
- การสะสมของเยื่อเมือกบริเวณทางเดินหายใจ ปอดแฟบ เกิดจากเยื่อเมือกบริเวณทางเดินหายใจ ก็เกิดได้จากการที่เราสูดดมฝุ่นควันเข้าไป จากนั้นร่างกายก็จะมีปฏิกิริยาที่จะดักจับฝุ่นละอองเหล่านั้นโดยสร้างเป็นเยื่อเมือกเคลือบไว้ เมื่อเกิดการสะสมนานเข้า เยื่อเมือกเหล่านั้นก็จะขวางทางเดินออกซิเจนได้
- กระดูกบริเวณปอดขึ้นผิดรูป ทำให้เกิดแรงบีบอัดแล้วทำให้ปอดไม่สามารถขยายตัวได้อย่างเต็มที่ จนเกิดภาวะปอดแฟบได้
- เป็นเนื้องอก จนทำให้เกิดความผิดปกติของการแลกเปลี่ยนก๊าซออกซิเจนและก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ได้
- การเกิดโรคบางชนิดแล้วส่งผลให้เกิดปอดแฟบ ไม่ว่าจะเป็นสภาวะมะเร็งปอด ปอดอักเสบ หรือ โรคปอดบวม
- ทารกที่คลอดก่อนกำหนด ทารกที่คลอดก่อนกำหนดมักมีการพัฒนาของร่างกายที่ยังไม่สมบูรณ์ และ หนึ่งในอาการที่สามารถเกิดขึ้นได้ในทารกที่เกิดก่อนกำหนดก็คือ ปอดพัฒนาได้ไม่เต็มที่จนเกิดอาการปอดแฟบเมื่อทารกหายใจ
- ผู้ที่หายใจไม่ถูกวิธี เมื่อหายใจไม่ถูกวิธีจะทำให้การขยายตัวของปอดเกิดขึ้นได้ไม่เต็มที่ และ เมื่อเกิดความเคยชินในการหายใจที่ผิดวิธีก็จะส่งผลเสียต่อปอดได้ในระยะยาว หนึ่งในนั้นก็คือปอดแฟบนั่นเอง
- ประสบอุบัติเหตุรุนแรง โดยเฉพาะอุบัติเหตุที่ส่งผลกระทบกระเทือนต่อปอด หรือ กระทบกระเทือนต่อกระดูกไขสันหลัง ส่วนนี้ก็เป็นผลให้ปอดทำงานได้ไม่เต็มที่
- กล้ามเนื้ออ่อนแรง เมื่อเกิดภาวะกล้ามเนื้ออ่อนแรง โดยเฉพาะการอ่อนแรงของกล้ามเนื้อที่มีความเกี่ยวข้องกับระบบทางเดินหายใจก็จะส่งผลให้ปอดทำงานได้ไม่เต็มที่ จนเกิดปอดแฟบได้
อาการบ่งบอกว่าคุณอาจมี ภาวะปอดแฟบ
ภาวะปอดแฟบเป็นภาวะที่ค่อนข้างสังเกตอาการได้ง่ายเมื่ออยู่ในขั้นแรกเริ่ม แต่เมื่อใดก็ตามที่อาการเริ่มรุนแรงจะมีอาการที่สามารถสังเกตได้ และปรากฎชัด ดังนี้
- หายใจถี่
- แน่นหน้าอก
- หัวใจเต้นถี่
- หัวใจเต้นแรง
- เหนื่อยง่าย
- ไอ
- แน่นหน้าอก
- หายใจไม่อิ่ม
- ปากเขียว หน้าซีด
- หอบ
- เหงื่อออกมาก
วิธีการดูแลรักษาอาการปอดแฟบ
เมื่อคุณหรือคนรอบตัวอยู่ในภาวะปอดแฟบมีวิธีการดูแลรักษา ดังนี้
- เข้าพบแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยว่าตนมีภาวะปอดแฟบจริง ไม่ได้เป็นอาการอื่น ๆ ที่มีอาการเหมือนปอดแฟบ จากนั้นแพทย์จะทำการหาสาเหตุ
- รับการรักษาโดยการฝึกหายใจบางท่านที่มีอาการปอดแฟบมาจากผลข้างเคียงของการผ่าตัด แพทย์ก็จะรักษาด้วยการฝึกการหายใจ
- รับการรักษาด้วยการทานยาในผู้ป่วยที่มีอาการปอดแฟบบางราย แพทย์จะมีการสั่งจ่ายยาเพื่อขยายหลอดลม ซึ่งก็สามารถช่วยรักษาอาการปอดแฟบได้
- ขจัดสิ่งแปลกปลอมออกจากปอด ส่วนนี้ก็หมายถึงเยื่อเมือกนั่นเอง ซึ่งแพทย์อาจใช้วิธีการดูดออก หรือ ผ่าตัดออก
- การผ่าตัด ส่วนนี้มักใช้รักษาในกรณีที่ผู้มีอาการปอดแฟบนั้นมีสาเหตุมาจากการเป็นเนื้องอก
- หลีกเลี่ยงความเสี่ยงที่มีผลต่อการทำงานของปอด อย่างการสูบบุหรี่ไม่ว่าจะเป็นบุหรี่แบบม้วน หรือ บุหรี่ไฟฟ้า เพราะอาจมีสิ่งปนเปื้อนที่เป็นอันตรายต่อปอด ทำให้ปอดทำงานได้ไม่เต็มที่
ป้องกันภาวะปอดแฟบได้อย่างไร
การป้องกันปอดแฟบสามารถป้องกันได้ทั้งในเด็กและผู้ใหญ่ ดังนี้
- เลือกขนาดของเล่นให้เหมาะสมกับเด็ก เพื่อป้องกันการที่เด็กนำสิ่งแปลกปลอมเข้าสู่ทางเดินหายใจ
- เมื่อเกิดสิ่งสกปรกหรือฝุ่นละอองเข้าสู่จมูก ให้ล้างจมูกด้วยน้ำเกลือ
- หากมีความผิดปกติใด ๆ เกิดขึ้นให้รีบปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ
- ตรวจสุขภาพประจำปี
ภาวะปอดแฟบเป็นภาวะที่ปอดไม่สามารถทำงานได้อย่างเต็มที่ ส่วนนี้ก็จะส่งผลกระทบต่อร่างกายโดยรวมและอาจเป็นผลที่ทำให้เกิดโรคอื่น ๆ ตามมาได้ ซึ่งปอดแฟบ เกิดจากสาเหตุที่หลากหลาย บางท่านที่มีภาวะปอดแฟบก็ไม่สามารถหาสาเหตุของอาการเหล่านี้ด้วยตัวเองได้ จึงควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญอย่างแพทย์เพื่อเข้ารับการรักษาที่ถูกต้อง และ รวดเร็ว เพราะยิ่งคุณเองรักษาได้เร็วเท่าไร คุณก็จะมีสุขภาพที่สมบูรณ์แข็งแรงได้เร็วเท่านั้นตามไปด้วย
เรื่องอื่นๆที่เราแนะนำสำหรับคุณ
- (คลิป) ลูกในท้องโตขึ้นแต่ละสัปดาห์ ส่งผลกระทบอะไรกับร่างกายคุณแม่บ้าง?
- แม่เตะลูกสาว 3 ขวบ เพื่อช่วยไม่ให้ลูกถูกประตูลิฟต์หนีบ(คลิป)
- สลด! เด็กสามขวบถูกพบ อยู่กับแม่ที่เสียชีวิตมาแล้ว 2 วัน โดยไม่มีใครรู้